Türkiye son yıllarda şiddetli orman yangınları ile sarsıldı.
O facialardan birinde Marmaris’in Bördübet mevkiindeki ormanda, 21 Haziran 2022 günü saat 20.00 sıralarında çıkan yangın, gece havadan müdahalenin yapılamaması ve rüzgarın da etkisiyle yayıldı.
Söndürme çalışmalarına 3’ü Katar’dan 44 helikopter ve 1’i Azerbaycan’dan 13 uçak, 3 insansız hava aracı, 613 arazöz, 203 iş makinesi, 119 su tankeri ve 28 TOMA ile 5 bin 700 kişilik personel katıldı.
Yanan alanlar yeşeriyor
Ekiplerin havadan ve karadan müdahalesiyle yangın, 5’inci gün sonunda söndürülürken, 4 bin 392 hektarlık orman kül oldu. Yürütülen soruşturma kapsamında yangını çıkardığı suçlamasıyla gözaltına alınan Sacit Ayhan tutuklandı.
Yangının üzerinden geçen 1 yıllık süreçte doğa kendini yeniledi.
Zarar gören kızılçam ağaçlarının dipleri ve yerleşim yerlerine yakın alanlar yeşillendi.
“Sonuçları yaban hayatının hızlı toparlanması ile gördük”
MSKÜ Çevre Koruma Teknolojileri Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Yasin İlemin, yangın öncesi ve sonrasında bugüne kadar bölgeyi takip ettiklerini belirterek, “Yangınlardan sonra orman varlığı ve biyolojik çeşitliliğin kendini tekrar toparlayabilmesi adına bazı restorasyon önerilerimizi Tarım ve Orman Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü’ne ilettik. Özellikle yaban hayatı geliştirme sahasının bulunduğu alanlarda toprağın iş makinaları ile sürülmemesi tohum ve sürgün stratejisi ile toprak altından-üstünden gelecek bitki örtüsü için çok önemliydi. Bunun sonuçlarını gelişen bitki örtüsüne bağlı bölge, yaban hayatının hızlı toparlanması ile gördük.” dedi.
“Güneşin yakıcı etkisinden korunmuş oluyor”
Dr. İlemin, “Natura Derneği’mizin üyesi olan Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi, Yangın Ekoloğu Prof. Dr. Çağatay Tavşanoğlu ile bölgede önemli incelemelerde bulunduk. Kendisinin önerileri ile bazı bölgelerde deneme amaçlı olarak Marmaris Orman İşletme Müdürlüğü’nce yanmış ağaçlar kesilmedi ve o bölgelere bir yıldır hiç dokunulmadı.
Bu tekniğin özellikle kızılçam fidanların yeniden yeşerebilmesi için doğal, ekolojik ve hızlı teknik olduğuna dair ilkin sonuçları yerinde tespit ettik. Bunda en büyük etken arazide yanmış olan ağaçlar çıkarılmadığından toprağın zarar görmemesi ve yanmış bile olsa alanda kalan ağaçların yeni yeşermekte olan filizlere kısmi bir koruma oluşturmasıdır.
Böylece her ne kadar güneş sever bir tür olsa da minik kızılçam fidanların yaz sonuna doğru tamamen çıplak bir araziye göre daha nemli bir toprakta güneşin yakıcı etkisinden korunmuş oluyor.” ifadelerini kullandı.
“Veriler kayıt altına alınacak”
Deneme alanlarında detaylı çalışmaların Çağatay Tavşanoğlu, bilim ekibi ve Natura Derneği iş birliğinde sistematik bir şekilde sürdürüleceğini ifade ederek, şu ifadeleri kullandı:
“Veriler kayıt altına alınacak. Yangın sonrası ekolojik restorasyon tasarım rehberi de oluşturacağımız çalışmalar tcef_turquoisefund desteği, Orman Genel Müdürlüğü ve Milli Parklar iş birliğinde Natura Derneği tarafından önümüzdeki yılın başına kadar sürecektir. En güzel restorasyon doğayı taklit etmektir.”
